BÀI 10: THIÊN CHÚA CÓ THAY ĐỔI KHÔNG?
Qua bài học này chúng ta sẽ biết được Thiên Chúa bất biến, có nghĩa là Thiên Chúa không thay đổi. Không có gì thay đổi nơi Thiên Chúa, kể cả “tâm trí” của Người. Thiên Chúa hoàn hảo như vậy, làm sao Người lại muốn thay đổi cho được. Đối với chúng ta, thật khó để thấu hiểu điều này. Bởi vì sự thay đổi là một phần cơ bản trong cuộc sống của chúng ta. Chúng ta trưởng thành và phát triển từng ngày. Diện mạo và tâm trí của chúng ta cũng sẽ thay đổi. Công việc chúng ta làm cũng khác nhau mỗi ngày. (Hãy nhớ rằng con người thì phức hợp, còn Thiên Chúa thì đơn thuần như đã được trình bày trong bài thứ Năm).
Thiên Chúa hoàn toàn đơn thuần và Ngài không thay đổi. Thiên Chúa hoạt động nhưng không bị tác động để hành động. Không gì có thể “ập đến” khiến Thiên Chúa phải thay đổi. Chúng ta cũng không thể làm gì để Thiên Chúa thay đổi, thậm chí là cả khi chúng ta cầu nguyện (chúng ta sẽ bàn chuyện này lần tới). Và không giống như con người, Thiên Chúa không có chuyển động. Điều điều này dẫn chúng ta đến luận chứng thứ tư chứng minh về sự hiện hữu của Thiên Chúa theo quan điểm của thánh Tôma. Tất cả mọi thứ chuyển động thì đều được tác động bởi một thứ khác để làm nó di chuyển. Nhưng chúng ta không thể cứ đi ngược lên mãi đến vô cùng tận. Vì vậy, phải có một Tác nhân Chuyển động mà không bị tác động., nhưng lại chịu trách nhiệm cho mọi chuyển động khác. Tác nhân không bị làm cho chuyển động ấy chính là Thiên Chúa.
THÁNH TÔMA NÓI GÌ?
Với câu hỏi Thiên Chúa hoàn toàn bất khả dịch hay không, thánh Tôma đã trả lời rằng: Thiên Chúa hoàn toàn bất biến. Thứ nhất, như đã trình bày trước là có một hữu thể đầu tiên mà chúng ta gọi là Thiên Chúa. Và hữu thể đầu tiên này phải là một hiện thể thuần tuý, không có sự trộn lẫn với bất cứ một tiềm thể nào, vì tiềm thể thì có sau hiện thể. Bất cứ cái gì mà có khả năng bị thay đổi thì đều ở trong tiềm thể một cách nào đó. Vì vậy mà hiển nhiên rằng, đối với Thiên Chúa, Ngài sẽ không thể thay đổi theo bất kỳ cách nào. Ngoài ra, mỗi vật chuyển động đều đạt thêm được một điều gì đó do sự chuyển động của nó, và thủ đắc điều mà trước đây nó không đạt được. Nhưng vì Thiên Chúa là vô cùng, không có giới hạn, bao gồm trong mình tất cả sự sung mãn hoàn hảo của tất cả mọi hữu thể, vì vậy Thiên Chúa không thể thủ đắc thêm điều gì mới mẻ, cũng không thể bành trướng đến chỗ nào mà trước đây Ngài không hiện diện. (ST I, q.9, a.1)
SINH HOẠT THIẾU NHI
Trong hoạt động này, chúng ta cùng tham gia một trò chơi mà hầu hết các bạn nhỏ đều đã quen thuộc. Nhưng chúng ta sẽ lồng ghép vào đó một ý nghĩa mới phù hợp với nội dung của bài học này.
Bạn hãy chọn ra ít nhất hai bạn nhỏ, và bảo chúng đứng yên như một pho tượng. Thử xem các em đứng yên được bao lâu mà không động đậy (đừng kể những chuyển động nho nhỏ như là chớp mắt hoặc hít thở). Ai bắt đầu nhúc nhích bất kỳ bộ phận nào của thân thể thì người đó sẽ thua và vị loại. Người cuối cùng đứng yên sẽ là người thắng cuộc. Bạn cũng có thể tổ chức một trò chơi tương tự, chẳng hạn đặt hai người đứng đối diện nhau, nếu ai là người chớp mắt trước, hay ai là người cười trước sẽ là người thua cuộc.
Hoạt động vui tươi này sẽ giúp các bạn nhỏ nhận ra rằng, trong từng ngày và từng khoảnh khắc chúng ta phải làm nhiều thứ khác nhau, phải thay đổi liên tục. Sẽ rất khó nếu chúng ta cứ đứng im và không thay đổi gì, đúng không nào? Nhưng Thiên Chúa thì khác, Ngài không bao giờ thay đổi. Ngài vẫn ở yên một chỗ và không di chuyển, và như vậy là Ngài thắng cuộc rồi, phải không (nếu như Ngài có một cơ thể như chúng ta)?
PHIÊU LƯU NGOÀI TRỜI
Hãy tìm một nơi thoáng mát, một bãi cỏ ven sông hay ở công viên chẳng hạn. Mỗi người hãy chuẩn bị một cây bút và một tờ giấy. Viết từ 1 đến 10 theo thứ tự từ trên xuống bên lề trái của tờ giấy.
Mọi người hãy ngồi gần bên nhau, thinh lặng tập trung chú ý vào mọi vật xung quanh, và ghi lại 10 điều đang thay đổi trong môi trường của mình. Dĩ nhiên, những điều mà chúng ta ghi lại là điều mà tất cả mọi người đều có thể nhìn thấy. Chẳng hạn như một chú chim đang bay, một chiếc lá rơi, hay một đám mây lang thang… Đây chỉ là ví dụ trong số vô vàn chuyển động mà chúng ta có thể nhận thấy và viết lại. Sẽ càng thú vị nếu có người nhận ra được những thay đổi tinh tế và độc đáo mà người khác không thể nhận ra.
Khi tất cả mọi người đã hoàn tất, một người được chọn ngẫu nhiên sẽ đọc lên danh sách của mình. (Nếu hoạt động này dành cho các bạn nhỏ, thì một người lớn sẽ ghi lại những thay đổi mà với khả năng của mình các bạn nhỏ có thể nhận ra).
Nếu đáp án của mọi người trùng với đáp án được đọc, chẳng hạn tất cả đều nhìn thấy một con chim bay trên trời, thì đáp án này bị gạch và không được tính điểm. Sau cùng, mỗi người lần lượt đọc các đáp án còn lại không bị gạch của mình, người nào còn nhiều đáp án không bị gạch nhất sẽ là người chiến thắng.
Sau hoạt động này, chúng ta cùng thảo luận về những thay đổi thường xuyên diễn ra trong cuộc sống của mình và liên hệ đến Thiên Chúa. Chúng ta đang sống trong một thế giới liên tục đổi thay, cơ thể chúng ta cũng đổi thay mỗi ngày. Nhưng Thiên Chúa là Đấng hoàn toàn không thay đổi.
NGẪM NGHĨ
Bạn có thể tưởng tượng ra một Thiên Chúa hành động nhưng không bị tác động để hành động không? Một Thiên Chúa mà không có bất kỳ điều gì diễn ra bên ngoài mà có thể tác động hay tăng thêm điều gì cho mình?
Thiên Chúa không hề thay đổi suy nghĩ, vị trí hay ý chí của mình. Và cũng là một Thiên Chúa biết tất cả mọi thứ trong một hiện tại tức thời vĩnh cửu. Thiên Chúa không cần phải học để biết thêm hay phải nhận thêm bất cứ điều gì mới. Đây chính là ý nghĩa của sự bất biến, không thay đổi nơi Thiên Chúa. Điều này vượt xa bất cứ điều gì mà chúng ta có thể kinh nghiệm bởi vì thế giới của chúng ta vốn dĩ thay đổi liên tục. Ngay cả khi vừa đọc xong câu này thì cách nào đó nơi chính bạn đã xuất hiện sự thay đổi nào đó rồi. Hoặc đơn giản là chúng ta vừa mới già đi một xíu.
Thật đáng kinh ngạc và điều ấy cũng làm cho chúng ta vững tâm khi biết rằng Thiên Chúa yêu thương và Người muốn chia sẻ chính Người với chúng ta. Người muốn chúng ta được hưởng vinh quang thiên đàng, được nghỉ yên trong Người và được nhận biết Người cách hoàn trọn. Tình yêu thương ấy Thiên Chúa dành cho chúng ta cũng không bao giờ thay đổi.
CẦU NGUYỆN
Lạy Chúa, con có thể cảm nghiệm được sự thay đổi diễn ra từng phút giây trong cuộc đời của con. Nhưng xin Chúa giúp con hiểu rõ rằng Chúa không hề thay đổi và không cần phải thay đổi, vì Chúa hoàn hảo trong mọi cách thức. Amen.